1994–2008 yılı döneminde erken emeklilik fırsatı koşulları belirlendi

SGK giriş tarihine bağlı olarak değişen emeklilik sistemi, 94, 2008 ve 2018 yıllarında işe başlayanlar için yeni erken emeklilik fırsatları oluşturuyor. 3.600, 4.500 ve 5400 prim günü baz alınarak şekillenen sistemlerle, bazı şartları sağlayan vatandaşlar daha erken emeklilik hakkı kazanabilecek. Yaş, gün sayısı ve sigortalılık süresi gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen bu yeni sistem, milyonlarca çalışan için farklı emeklilik seçeneklerini gündeme getiriyor.

Giriş tarihine göre emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor

Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son değişikliklerle, sigorta başlangıç yılına göre emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor. 94, 08 ve 18 yıllarında işe giren sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü temelinde erken emeklilik fırsatı sunuluyor. Yaş ve hizmet yılı birlikte değerlendirilerek hazırlanan bu sistemler, daha kısa sürede emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara seçenekli sistemler sunuyor.

Farklı yıllar farklı sistemler

Türkiye’de emeklilik sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi kilit yıllarda sigortalı olanlar için farklı gün sayısıyla kısmi emeklilik fırsatları sunuluyor. Sosyal güvenlik düzeninde yer alan bu alternatif hesaplamalar, eksik prim günü bulunan ya da çalışma süresi sınırlı kalan çalışanlara yeni fırsatlar tanıyor.

94 yılı öncesinde 3600 gün formülü

9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan vatandaşlar, 15 yıl çalışma ve 3.600 gün prim koşullarını yerine getirdiğinde kısmi emeklilik imkânı elde edebiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 50, erkeklerde ise elli beş olarak uygulanıyor. Aralıklı çalışmış olanlar için bu model cazip bir seçenek sunuyor.

2008 girişlilere 4500 günle emeklilik yolu

1999 sonrası sigorta başlangıcı olan sigortalılar için kısmi emeklilik koşulları daha ağır. Bu grup, 4.500 gün prim ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekliliğe hak kazanabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkekler 60 yaşında emekliliğe ulaşabiliyor. Bu sistem, prim ödemelerini aksatmayan ancak uzun sigortalılık süresine ulaşmakta güçlük yaşayan vatandaşlara kolaylık sağlıyor.

2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 gün şartı

2008’den sonra SGK kaydı açılanlar için en yüksek kısmi emeklilik şartları uygulanıyor. Bu grupta yer alan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi gerekli. Kadın sigortalılar 58 yaşında, erkekler 60 yaşında emekli olma hakkı elde ediyor.

Engelli ve malulen emeklilik seçenekleri

Engelli çalışanlara özel emeklilik

En az %40 engellilik raporu sahip olan çalışanlar, engelli indirimi hakkı ile yaş şartı olmadan emekli olabiliyor. Prim günü ve sigortalılık süresi, rapor yüzdesine bağlı olarak değişiyor:
– %40 ila %49 arası için 18 yıl ve 4.100 gün,
– %50–59 arası için 16 yıl ve 3700 gün,
– %60 ve üzeri için 15 yıl ve 3960 gün gerekiyor.

Malulen emeklilikte sağlık raporu şart

İş gücünün büyük kısmını kaybeden bireyler, sağlık kurulu raporu ile 1800 prim günü temelinde malulen emekli olabiliyor. Bu uygulama, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda emekli aylığı iptal ediliyor.

Engelli çocuğu olan annelere destek

Bakım yükü taşıyan anneler için özel bir avantajlı sistem uygulanıyor. Bu annelerin prim günlerine her yıl için %25 ekleme yapılıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaş hesabından düşülüyor. Böylece kadınlar avantajlı biçimde emekli olma hakkı elde ediyor.

Uzun vadeli emeklilik planı

• Emeklilik planınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre hesaplayın.

• Eksik primlerinizi, borçlanma seçenekleriyle tamamlayın.

• Engel durumunuz varsa, vergi indirimi gibi ek avantajları inceleyin.

• Engelli evladınız bulunuyorsa, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik yaşınızı kısaltabilirsiniz.